2 września 2013

Kto ma problem z "piuttosto che"?

Od kilku a nawet kilkunastu lat, językoznawcy obserwują tendencję błędnego użycia spójnika piuttosto che w potocznym języku włoskim. 
Ta rażąco niepoprawna "moda" językowa rozpowszechniła się szczególnie w północnych Włoszech poprzez dziennikarzy i prezentatorów telewizyjnych.



Piuttosto che ma bardzo stare tradycje w języku włoskim. Można je odnaleźć już w tekstach z XIIIw. w Toskanii. Było to połączenie trzech elementów: più, tosto, che. Połączenie pierwszych dwóch w "piuttosto" pochodzi dopiero z XVIIIw., chociaż jeszcze na początku XXw. w dziełach D'Annunzio można wyczytać zdania typu «I mendicanti pativano la fame più tosto che mangiare la carne cotta in quelle pentole», a także w tekstach Luigi Pirandello.
(źródło: www.affaritaliani.it/culturaspettacoli/splendori-e-miserie-del-piuttosto-che.html?refresh_ce) 

I jak do tej pory, piuttosto che  zawsze pełnił funkcję spójnika przeciwstawnego, który NIE ZASTęPUJE  "o"/"oppure" (czyli polskie lub/albo/bądź)...
NIE UżYWAMY  piuttosto che wyliczając listę przykładów, jak to można stosunkowo często zauważyć w mediach włoskich, nawet w wypowiedziach polityków czy innych znanych osobistości, np. w poniższym wywiadzie ministra F. Profumo: "/.../per esempio cuochi, piuttosto che idraulici, piuttosto che elettricisti...":



Piuttosto che ma synonimy: anziché,  invece cheinvece di, al posto di..., czyli "zamiast", "raczej", "niż/aniżeli". 
A więc oznacza, że wybieramy jedno i automatycznie wykluczamy drugie (w języku angielskim tłumaczony jest jako rather than; instead):

Preferisco andare al mare piuttosto che al lago - wolę pojechać nad morze niż nad jezioro.
Vado in treno piuttosto che in aereo - pojadę raczej pociągiem niż samolotem
Preferirei morire piuttosto che sposarlo - wolałabym umrzeć niż wyjść za niego
L'Unione Europea dovrebbe scoraggiare questa tendenza piuttosto che alimentarla - Unia Europejska powinna raczej tłumić tę tendencję zamiast ją podtrzymywać



Pamiętajmy więc, NIE: wyliczanka przykładów, ALE: wybór jednej możliwości zamiast drugiej. Kto jeszcze ma jakieś wątpliwości proponuję bardziej "kolorystyczne" wytłumaczenie:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz